5 głównych cech osobowości

Otwartość, sumienność, ekstrawersja, ugodowość i neurotyzm

Wielu współczesnych psychologów osobowości uważa, że ​​istnieje pięć podstawowych wymiarów osobowości, często nazywanych „wielką piątką” cech osobowości. Wielka Piątka cech osobowości to ekstrawersjaugodowość , otwartość , sumienność i neurotyczność .

Ekstrawersja to towarzyskość, ugodowość to życzliwość, otwartość to kreatywność i intryga, sumienność to troskliwość, a neurotyczność często wiąże się ze smutkiem lub niestabilnością emocjonalną.

Zrozumienie, czym jest każda cecha osobowości i co oznacza wysoki lub niski wynik w tej cesze, może dać ci wgląd w własną osobowość – bez konieczności wykonywania testu cech osobowości . Może również pomóc Ci lepiej zrozumieć innych, w oparciu o to, gdzie znajdują się na kontinuum dla każdej z wymienionych cech osobowości.

Historia teorii osobowości Wielkiej Piątki

Teorie cech osobowości od dawna próbują określić, ile dokładnie istnieje cech. Wcześniejsze teorie sugerowały różne liczby. Na przykład lista Gordona Allporta zawierała 4000 cech osobowości, Raymond Cattell miał 16 czynników osobowości, a Hans Eysenck przedstawił teorię trzech czynników.

Wielu badaczy uważało, że teoria Cattella jest zbyt skomplikowana, a teoria Eysencka ma zbyt ograniczony zakres. W rezultacie wyłoniły się cechy osobowości Wielkiej Piątki, które są używane do opisu ogólnych cech, które służą jako elementy składowe osobowości .

Kilku badaczy popiera przekonanie, że istnieje pięć podstawowych cech osobowości. 1 Dowody na tę teorię gromadzą się w psychologii od wielu lat, począwszy od badań DW Fiske (1949), a później zostały rozszerzone przez innych, w tym Normana (1967), Smitha (1967), Goldberga (1981) i McCrae i Costy (1987).

Wielkie 5 cech osobowości

Należy zauważyć, że każda z pięciu głównych cech osobowości reprezentuje zakres pomiędzy dwiema skrajnościami. Na przykład ekstrawersja reprezentuje kontinuum pomiędzy skrajną ekstrawersją a skrajną introwersją. W prawdziwym świecie większość ludzi sytuuje się gdzieś pośrodku.

Chociaż istnieje znaczna literatura potwierdzająca te podstawowe cechy osobowości, badacze nie zawsze są zgodni co do dokładnych etykiet dla każdego wymiaru. To powiedziawszy, te pięć cech jest zwykle opisywanych w następujący sposób.

Otwartość

Otwartość (nazywana także otwartością na doświadczenie) ze wszystkich pięciu cech osobowości najbardziej kładzie nacisk na wyobraźnię i wnikliwość. 1 Osoby charakteryzujące się dużą otwartością mają zwykle szeroki zakres zainteresowań. Są ciekawe świata i innych ludzi, chętnie uczą się nowych rzeczy i cieszą się nowymi doświadczeniami.

Ludzie o wysokim poziomie tej cechy osobowości są również bardziej odważni i  kreatywni . I odwrotnie, osoby o niskim poziomie tej cechy osobowości są często znacznie bardziej tradycyjne i mogą mieć problemy z abstrakcyjnym myśleniem.

Wysoki

  • Bardzo kreatywne
  • Otwarty na próbowanie nowych rzeczy
  • Skoncentrowany na stawianiu czoła nowym wyzwaniom
  • Chętnie myślę o abstrakcyjnych koncepcjach

Niski

  • Nie lubi zmian
  • Nie cieszy się nowościami
  • Jest odporny na nowe pomysły
  • Mało pomysłowe
  • Nie lubi abstrakcyjnych i teoretycznych koncepcji

Sumienność

Wśród każdej cechy osobowości sumienność definiuje się jako wysoki poziom przemyślenia, dobrą kontrolę impulsów i zachowania ukierunkowane na cel. 1 Osoby bardzo sumienne są zazwyczaj zorganizowane i zwracają uwagę na szczegóły. Planują z wyprzedzeniem, myślą o tym, jak ich zachowanie wpływa na innych i pamiętają o terminach.

Osoba uzyskująca niższe wyniki w tej podstawowej cesze osobowości jest mniej ustrukturyzowana i mniej zorganizowana. Mogą zwlekać z wykonaniem zadań, czasami całkowicie nie dotrzymując terminów.

Wysoki

  • Spędza czas na przygotowaniach
  • Kończy ważne zadania od razu
  • Zwraca uwagę na szczegóły
  • Lubi mieć ustalony harmonogram

Niski

  • Nie lubi struktury i harmonogramów
  • Robi bałagan i nie przejmuje się niczym
  • Nie zwraca rzeczy ani nie odkłada ich na miejsce
  • Odkłada  ważne zadania na później
  • Nie wykonuje niezbędnych lub wyznaczonych zadań

Ekstrawersja

Ekstrawersja (lub ekstrawersja) to cecha osobowości charakteryzująca się pobudliwością, towarzyskością, gadatliwością, asertywnością i dużą ekspresją emocjonalną. 1 Osoby o wysokiej ekstrawersji są towarzyskie i zwykle zyskują energię w sytuacjach towarzyskich. Przebywanie w towarzystwie innych osób dodaje im energii i podekscytowania.

Osoby o niskim poziomie tej cechy osobowości lub osoby introwertyczne są zwykle bardziej powściągliwe. Mają mniej energii do wykorzystania w sytuacjach towarzyskich, a wydarzenia towarzyskie mogą być wyczerpujące. Introwertycy często potrzebują okresu samotności i ciszy, aby „naładować baterie”.

Wysoki

  • Lubi być w centrum uwagi
  • Lubi rozpoczynać rozmowy
  • Lubi poznawać nowych ludzi
  • Ma szerokie grono przyjaciół i znajomych
  • Uważa, że ​​łatwo nawiązuje nowe przyjaźnie
  • Czuje się pełen energii, gdy jest w pobliżu innych ludzi
  • Mów różne rzeczy, zanim o nich pomyślisz

Niski

  • Woli samotność
  • Czuje się wyczerpany, gdy musi dużo przebywać w towarzystwie
  • Ma trudności z rozpoczynaniem rozmów
  • Nie lubi prowadzenia pogawędek
  • Dokładnie przemyśle wszystko zanim zacznie mówić
  • Nie lubi być w centrum uwagi

Ugodowość

Ta cecha osobowości obejmuje takie cechy, jak zaufanie,  altruizm , życzliwość, przywiązanie i inne  zachowania prospołeczne . 1 Osoby charakteryzujące się wysokim poziomem ugodowości są zwykle bardziej skłonne do współpracy, natomiast osoby o niskim poziomie tej cechy osobowości są bardziej konkurencyjne, a czasem nawet manipulacyjne.

Wysoki

  • Wykazuje duże zainteresowanie innymi ludźmi
  • Dba o innych
  • Czuje empatię i troskę o innych ludzi
  • Lubi pomagać i przyczyniać się do szczęścia innych ludzi
  • Pomaga innym potrzebującym pomocy

Niski

  • Mało interesuje się innymi
  • Nie przejmuje się tym, co czują inni ludzie
  • Mało interesuje się problemami innych ludzi
  • Obraża i poniża innych
  • Manipuluje innymi, aby uzyskać to, czego chcą

Neurotyzm

Neurotyczność to cecha osobowości charakteryzująca się smutkiem, zmiennością nastroju i niestabilnością emocjonalną. 1 Osoby o wysokim poziomie neurotyczności zwykle doświadczają wahań nastroju , niepokoju, drażliwości i smutku. Osoby o niskim poziomie tej cechy osobowości są zwykle bardziej stabilne i odporne emocjonalnie .

Wysoki

  • Przeżywa duży stres
  • Martwi się wieloma różnymi rzeczami
  • Łatwo się denerwuje
  • Doświadcza dramatycznych zmian nastroju
  • Czuje się zaniepokojony
  • Stara się podnieść na duchu po stresujących wydarzeniach

Niski

  • Stabilny emocjonalnie
  • Dobrze radzi sobie ze stresem
  • Rzadko czuje się smutny lub przygnębiony
  • Nie martwi się zbytnio
  • Jest bardzo zrelaksowany

 Temperamenty: którym z 4 typów jesteś?

Jak korzystać z pięciu wielkich cech osobowości

Miejsce, w którym mieścisz się na kontinuum każdej z tych pięciu głównych cech, może pomóc w określeniu, czy istnieje większe, czy mniejsze prawdopodobieństwo posiadania innych, bardziej drugorzędnych cech osobowości. Te inne cechy często dzieli się na dwie kategorie: pozytywne cechy osobowości i negatywne cechy osobowości.

Wypróbuj nasz szybki i bezpłatny test osobowości Wielkiej Piątki, aby poznać swoje najbardziej dominujące cechy:

https://www.opinionstage.com/api/v2/widgets/f2022bc5-b06c-44fd-9aa8-b23f56a3cdf5/iframe Ten test osobowości został zweryfikowany przez dr Davida Susmana

Pozytywne cechy osobowości

Pozytywne cechy osobowości to cechy, których posiadanie może być korzystne. Cechy te mogą pomóc Ci stać się lepszą osobą lub ułatwić radzenie sobie z wyzwaniami, jakie możesz napotkać w życiu. Cechy osobowości uważane za pozytywne obejmują:

  • Dający się przystosować
  • Ambitny
  • Uważny
  • Spółdzielnia
  • Przyjazny
  • Łaskawy
  • Pokorny
  • Wnikliwe
  • Cel
  • Optymistyczny
  • Pełen szacunku
  • Stały
  • Dokładny
  • Dobrze zaokrąglony

 Test sympatycznej osoby: czy jestem osobą, którą można lubić?

Negatywne cechy osobowości

Negatywne cechy osobowości to takie, które mogą bardziej zaszkodzić niż pomóc. Są to cechy, które mogą utrudniać Ci życie lub szkodzić Twoim relacjom z innymi. (Są to również dobre cechy, na których warto się skupić w kontekście rozwoju osobistego.) Cechy osobowości, które zaliczają się do kategorii negatywnej, obejmują:

  • Agresywny
  • Arogancki
  • Zimno
  • Zwodniczy
  • Egoistyczny
  • Ostrożny
  • Nietolerancyjny
  • Osądzający
  • Kapryśny
  • Niedbały
  • Pompatyczny
  • Samolubny
  • Niewiarygodne
  • Wycofane

Na przykład, jeśli masz wysoki wynik w zakresie otwartości, istnieje większe prawdopodobieństwo, że będziesz mieć pozytywną cechę osobowości, czyli kreatywność. Jeśli masz niski wynik w zakresie otwartości, istnieje większe prawdopodobieństwo, że będziesz mieć negatywną cechę osobowości polegającą na braku wyobraźni.

Uniwersalność pierwotnych cech osobowości

McCrae i jego współpracownicy odkryli, że cechy osobowości Wielkiej Piątki są niezwykle uniwersalne. Jedno z badań, w którym wzięli udział ludzie z ponad 50 różnych kultur, wykazało, że pięć wymiarów można trafnie wykorzystać do opisu osobowości.

Na podstawie tych badań wielu psychologów uważa obecnie, że pięć wymiarów osobowości jest nie tylko uniwersalnych, ale ma również korzenie biologiczne. Psycholog David Buss zaproponował ewolucyjne wyjaśnienie tych pięciu podstawowych cech osobowości, sugerując, że reprezentują one najważniejsze cechy kształtujące nasz krajobraz społeczny.

Czynniki wpływające na cechy osobowości

Badania sugerują, że zarówno wpływy biologiczne, jak i środowiskowe odgrywają rolę w kształtowaniu naszej osobowości. Badania bliźniaków sugerują, że zarówno natura, jak i wychowanie odgrywają rolę w rozwoju każdej z pięciu cech osobowości. 2

W jednym badaniu dotyczącym genetycznych i środowiskowych podstaw pięciu cech objęto 123 pary bliźniąt jednojajowych i 127 par bliźniąt dwujajowych. Wyniki sugerują, że odziedziczalność każdej cechy osobowości wynosiła 53% w przypadku ekstrawersji, 41% w przypadku ugodowości, 44% w przypadku sumienności, 41% w przypadku neurotyczności i 61% w przypadku otwartości. 

Badania podłużne sugerują również, że te pięć wielkich cech osobowości zwykle utrzymuje się na stosunkowo stałym poziomie w okresie dorosłości. Jedno czteroletnie badanie dorosłych w wieku produkcyjnym wykazało, że osobowość zmienia się niewiele w wyniku niekorzystnych wydarzeń życiowych .

Badania pokazują, że dojrzewanie może mieć wpływ na pięć cech osobowości. Wraz z wiekiem ludzie stają się mniej ekstrawertyczni, mniej neurotyczni i mniej otwarci na doświadczenia. Z drugiej strony, ugodowość i sumienność zwykle rosną wraz z wiekiem.

Słowo od Verywella

Zawsze pamiętaj, że zachowanie wiąże się z interakcją pomiędzy podstawową osobowością danej osoby a zmiennymi sytuacyjnymi. Sytuacja, w której ktoś się znajduje, ma wpływ na to, jak może zareagować . Jednak w większości przypadków ludzie oferują odpowiedzi zgodne z ich podstawowymi cechami osobowości.

Wymiary te reprezentują szerokie obszary osobowości. Ale osobowość jest również złożona i zróżnicowana. Zatem dana osoba może wykazywać zachowania obejmujące kilka z tych cech osobowości.

CZĘSTO ZADAWANE PYTANIA

  • Dlaczego Wielka Piątka jest uważana za najlepszy model osobowości?Teoria wielkiej piątki osobowości jest dziś powszechnie akceptowana, ponieważ model ten przedstawia plan zrozumienia głównych wymiarów osobowości. Eksperci odkryli, że cechy te są uniwersalne i stanowią dokładny portret ludzkiej osobowości.
  • Jaki jest najpopularniejszy typ Wielkiej Piątki?Model osobowości Wielkiej Piątki nie jest systemem typologicznym, dlatego nie zidentyfikowano żadnych konkretnych „typów”. Zamiast tego wymiary te reprezentują cechy, które wszyscy ludzie posiadają w różnej ilości. Jedno z badań wykazało, że większość ludzi ma tendencję do zaliczania się do jednego z czterech głównych typów opartych na cechach Wielkiej Piątki: 3
    • Przeciętny (najczęstszy typ, charakteryzujący się wysokim poziomem ekstrawersji i neurotyczności oraz niskim poziomem otwartości)
    • Skupiony na sobie (wysoki poziom ekstrawersji i niski poziom sumienności, otwartości i ugodowości)
    • Powściągliwy (niski poziom ekstrawersji, neurotyczności i otwartości, wysoki poziom sumienności i ugodowości)
    • Wzorce do naśladowania (wysoko w każdej z pięciu wielkich cech poza neurotyzmem)

 Odkrywanie Enneagramu osobowości